DEHB ve Otizm Arasındaki Temel Farklar

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) ve Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB), çocukluk döneminde sıklıkla karşılaşılan nörogelişimsel bozukluklardır. Her iki durum da çocuğun sosyal, akademik ve günlük yaşam becerilerini etkileyebilir, ancak farklı özelliklere ve tedavi yaklaşımlarına sahiptirler.

DEHB Nedir?

DEHB, dikkat eksikliği, hiperaktivite ve dürtüsellik belirtileriyle karakterize edilen bir nörogelişimsel bozukluktur. DEHB'li çocuklar genellikle:

• Dikkatlerini sürdürmekte zorlanırlar
• Kolayca dikkatleri dağılır
• Organizasyon becerileri zayıftır
• Aşırı hareketli olabilirler
• Dürtüsel davranışlar sergileyebilirler

Otizm Spektrum Bozukluğu Nedir?

Otizm, sosyal iletişim ve etkileşimde zorluklar, sınırlı ilgi alanları ve tekrarlayan davranışlarla karakterize edilir. Otizmli çocuklar:

• Göz teması kurmakta zorlanabilirler
• Sosyal ipuçlarını anlamada güçlük çekebilirler
• Rutin değişikliklerine karşı hassas olabilirler
• Belirli konulara yoğun ilgi gösterebilirler
• Duyusal hassasiyetleri olabilir

Temel Farklılıklar

DEHB ve otizm arasındaki en önemli farklar şunlardır:

1. Sosyal İletişim

Otizmli çocuklar sosyal iletişimde temel zorluklar yaşarken, DEHB'li çocuklar sosyal becerilere sahip olabilir ancak dürtüsellik nedeniyle sosyal durumları yanlış yorumlayabilirler.

2. Dikkat Sorunlarının Doğası

DEHB'de dikkat eksikliği geneldir ve tüm alanlarda görülürken, otizmde dikkat genellikle ilgi alanları dışındaki konularda zayıftır.

3. Tekrarlayan Davranışlar

Tekrarlayan davranışlar ve sınırlı ilgi alanları otizmin temel özelliklerindeyken, DEHB'de genellikle görülmez.

Birlikte Görülme (Komorbidite)

Araştırmalar, DEHB ve otizmin %30-50 oranında birlikte görülebildiğini göstermektedir. Bu durumda çocuk her iki bozukluğun özelliklerini sergileyebilir ve daha kapsamlı bir tedavi planına ihtiyaç duyabilir.

Tedavi Yaklaşımları

Her iki durum için de erken tanı ve müdahale kritik öneme sahiptir. Tedavi yaklaşımları:

• DEHB için: İlaç tedavisi, davranışsal terapi, ebeveyn eğitimi
• Otizm için: Uygulamalı davranış analizi (UDA), konuşma terapisi, ergoterapi
• Her ikisi için: Sosyal beceri eğitimi, eğitsel destekler

Sonuç

DEHB ve otizm farklı nörogelişimsel bozukluklar olsa da, bazı benzer özellikleri paylaşabilirler. Doğru tanı için uzman değerlendirmesi şarttır. Her çocuğun benzersiz ihtiyaçları vardır ve tedavi planı bireyselleştirilmelidir.